Informacja za 2013r.

[1]  -  patrz  pkt 1.  ppkt 1.2. ,

[2] - dot. spraw, które wpłynęły do SKO w roku objętym informacją, a do których zastosowanie mają przepisy Ppsa tj. m.in. skargi, skargi kasacyjne, zażalenia i inne, wykonywane w trybie tej ustawy – patrz m.in. przyp.11;

[3] - decyzje (postanowienia) kończące postępowanie odwoławcze (zażaleniowe) prowadzone przed SKO jako organem II instancji (w tym art. 134 Kpa) oraz inne wydane w tym postępowaniu np. zawieszenie postępowania – art. 97 § 1 i 98 Kpa lub art. 201 § 1 i art. 204 § 1 Op ;

[4] - decyzje (postanowienia) kończące postępowanie prowadzone po wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy wydane przez SKO w trybie art. 127 § 3 Kpa oraz decyzje (postanowienia) kończące postępowanie odwoławcze (zażaleniowe) prowadzone przed SKO jako organem II instancji w trybie art. 221 Op ;

[5] - decyzje (postanowienia) wydane przez SKO jako organ I instancji np. w postępowaniu dot. stwierdzenia nieważności (art. 156 § 1 Kpa oraz art. 247 § 3 Op) lub wznowienia postępowania (art. 145 § 1 Kpa oraz art. 240 § 1 Op), postanowienia wydane w trybie art. 65 § 1, art. 66 § 1 i 3 Kpa, art. 169 § 4 Op  oraz inne wydane w tych postępowaniach np. zawieszenie postępowania – art. 97 § 1 i 98 Kpa lub art. 201 § 1 i art. 204 § 1 Op ;

[6]  - np. postanowienia dot. sporów kompetencyjnych (art. 22 § 1 pkt 1 Kpa), wyznaczenia organu wskutek wyłączenia (art.25-27 Kpa oraz art.130 i 132 Op), dopuszczenia organizacji społecznej do udziału w postępowaniu (art.31§ 2 Kpa), odmowy przywrócenia terminu (art. 59 § 1 i 2 Kpa), odmowy udostępnienia akt ( art. 74 § 2 Kpa oraz art. 179 § 2 Op), wniosku o wyjaśnienie, uzupełnienie oraz sprostowanie (art.113 Kpa oraz art.213 i 215 Op), wniosku o wstrzymanie wykonania decyzji (art.224 § 3 pkt 2 Op), opłat i kosztów postępowania (dział IX Kpa);

[7]  -  dot. również postanowień zgodnie z art. 144 Kpa oraz art. 239 Op

[8]  -  dot. również postanowień zgodnie z art. 126 Kpa oraz art. 219 Op

[9] -  dot. spraw, które nie zostały załatwione przez SKO w roku objętym informacją ;

[10]  - liczba skarg skierowanych do sądu w stosunku do ogólnej liczby podjętych przez kolegium w roku objętym informacją rozstrzygnięć podlegających zaskarżeniu;

[11]  - obejmuje inne sprawy prowadzone przez Kolegium w trybie przepisów Ppsa np. wezwanie do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3), wniosek o sprostowanie omyłki pisarskiej (art. 156), wniosek o uzupełnienie wyroku (art. 157), wystąpienie o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego (art. 15 § 1 pkt 4 w zw. z art. 4), wniosek o zawieszenie postępowania przed sądem i o podjęcie zawieszonego postępowania (art. 123-131) czy wznowienie postępowania (art. 270) itd. ;

 

 

 

 

 

------------------------------------------------------------------------------------------------

 

INFORMACJE DODATKOWE I WNIOSKI

 

1. Wybrane problemy z orzecznictwa Kolegium.

 

1. Podatki i opłaty lokalne.

 

         W sprawach podatkowych w roku 2013 odnotowano w orzecznictwie przede wszystkim problemy natury proceduralnej, choć dosyć licznie występowały także problemy z interpretacją przepisów materialnego prawa podatkowego.

         Najliczniejszą grupę uchylanych decyzji stanowiły sprawy udzielania ulg w zapłacie zobowiązań podatkowych (w szczególności umarzania zaległości podatkowych). Chodzi głównie o sposób rozumienia niedookreślonych pojęć zawartych w art. 67a Ordynacji podatkowej „ważny interes podatnika” oraz „interes publiczny”. Daje się zauważyć praktyka niedostatecznego wyjaśnienia okoliczności świadczących ( zdaniem organów I instancji ) o braku istnienia wymienionych wyżej przesłanek. Pod tym względem wiele decyzji podatkowych cechowały poważne braki w uzasadnieniu faktycznym i prawnym. W omawianych sprawach organy podatkowe I instancji bardzo często w sposób niewystarczający określały sytuację majątkową podatnika, która, ich zdaniem, pozwala na wywiązanie się z zobowiązań bez konieczności zastosowania instytucji umorzenia. Często też organy podatkowe w ogóle nie odnosiły się do kwoty zaległości podatkowej i odsetek za zwłokę.

         Braki uzasadnienia faktycznego i prawnego dostrzegalne były również w decyzjach ustalających zobowiązania w podatku od nieruchomości wydawanych w oparciu o stan faktyczny odmienny od tego, który był podstawą wymiaru podatku w roku poprzednim. W ostatnich latach dokonywane są zmiany (aktualizacja) ewidencji gruntów. Zmiany te najczęściej odbywają się z pominięciem procedury administracyjnej, a podatnicy dowiadują się o zmianach dopiero z decyzji ustalających zobowiązanie w podatku od nieruchomości ( w miejsce dotychczas ustalanego np. podatku rolnego ). Użycie standardowego „wzorca” decyzji podatkowej z programu komputerowego ( pozbawionego uzasadnienia faktycznego) przez organy podatkowe powodowało, że podatnicy składali odwołania od decyzji ustalających zobowiązanie w kwotach o kilkaset procent wyższych niż te ustalane w latach poprzednich, nie rozumiejąc powodów tak znaczącej „podwyżki” podatku.

         Zarówno w sprawach stosowania ulg w zapłacie zobowiązań podatkowych, jak i sprawach wymiaru zobowiązań (gdy stan faktyczny uległ zmianie w porównaniu do roku poprzedniego) zdarzało się, że organy podatkowe nie stosowały dyspozycji w art. 165 i 200 Ordynacji podatkowej. Postępowania podatkowe wszczynane były z urzędu, lecz z pominięciem wydania stosownego postanowienia, a podatnicy nie byli zawiadamiani o możliwości wypowiedzenia się w sprawie zebranego materiału dowodowego.

         Jeśli chodzi o wymiar zobowiązań obciążających przedmioty opodatkowania stanowiące współwłasność kilku osób, powodem uchylania decyzji organów I instancji bywało pomijanie niektórych współwłaścicieli ( podatników ) i kierowanie decyzji tylko do niektórych z nich. W braku informacji nt. śmierci podatnika organom podatkowym zdarzało się też kierować decyzje podatkowe do osób zmarłych.

         Należy zwrócić również uwagę na częste błędne zastosowanie instytucji nadzwyczajnego wzruszenia decyzji ostatecznej głównie poprzez zmianę decyzji ostatecznej i wznowienie postępowania podatkowego. Zdarzało się, że w przypadku zmiany okoliczności faktycznych mających miejsce po doręczeniu decyzji ustalającej zobowiązanie podatkowe, organ podatkowy wznawiał postępowanie zamiast zastosować tryb uregulowany w art. 254 Ordynacji podatkowej. Częściej zdarzały się jednak przypadki odwrotne, kiedy organ zmieniał decyzję ostateczną (art. 254), gdy wychodziły na jaw istotne dla sprawy nowe okoliczności faktyczne lub nowe dowody istniejące w dniu wydania decyzji nieznane organowi, który wydał decyzję.

         Na uwagę zasługują także zagadnienia opodatkowania podatkiem od nieruchomości. Najczęstsze spory interpretacyjne dotyczyły:

1. sposobu rozumienia pojęcia „względy techniczne uniemożliwiające wykorzystanie przedmiotu opodatkowania do prowadzenia działalności gospodarczej” (art. 1a ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych),
2. opodatkowania pomieszczeń przynależnych i lokali użytkowych znajdujących się w budynkach mieszkalnych wielorodzinnych,
3. opodatkowania gruntów i budynków znajdujących się w posiadaniu przedsiębiorcy.

W tych sprawach w części, decyzje samorządowych organów podatkowych pierwszej instancji nie były prawidłowe z uwagi na budzące wątpliwości interpretacyjne ustawy o podatkach i opłatach lokalnych oraz zmianę dotychczasowej linii orzeczniczej sądów administracyjnych.

2. Działalność gospodarcza.

 

         Rozpatrywane przez Kolegium Odwoławcze sprawy z zakresu działalności gospodarczej dotyczyły wykreślenia wpisów w ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez gminy ze względu na nie uzupełnienie danych w terminie przez osobę prowadzącą działalność gospodarczą.

 

3. Planowanie i zagospodarowanie przestrzenne.

 

         Po dziesięciu latach od uchwalenia nowej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która nadała znaczącą rangę decyzji o warunkach zabudowy oraz decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego, stwierdzić należy, że problematyka ładu przestrzennego do dnia dzisiejszego nie została uporządkowana.       

Oceniając skutki wprowadzonej w 2003r. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym na terenie, na którym  Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Słupsku wykonuje swoją właściwość rzeczową należy uznać, że nasycenie planami miejscowymi jest w dalszym ciągu niedostateczne. Ma to niewątpliwy wpływ na opóźnienie procesu budowlanego.

         Nie jest wyjściem nagminna jego regulacja przy pomocy decyzji o warunkach zabudowy i jednoczesne ograniczenia tych decyzji sztywnymi przesłankami, o których mówi art. 61 ust. 1 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Decyzja o warunkach zabudowy nie stanowi substytutu planu miejscowego na obszarze dla którego nie uchwalono takiego planu, co wynika choćby z faktu, że nie powstaje ona w wyniku jakiejkolwiek procedury planistycznej. Dobrym przykładem ukazującym niekorzystne skutki wynikające z braku uchwalenia w wielu miejscach planów miejscowych, jest lokalizowanie na podstawie decyzji o warunkach zabudowy urządzeń infrastruktury technicznej, jakimi są elektrownie wiatrowe. W przypadku takich inwestycji nie jest wymagane zachowanie zasady „dobrego sąsiedztwa”, co niejednokrotnie rodzi konflikt pomiędzy właścicielami nieruchomości mających zamiar wybudowania takiej elektrowni, a właścicielami budynków mieszkalnych, znajdujących się w okolicy. W przypadku spełnienia wszystkich przesłanek ustawowych, gminy są w zasadzie zmuszone do ustalania warunków zabudowy dla elektrowni wiatrowych na terenach, które w całości mają funkcję mieszkalną. Często gminy, pod naciskiem społeczności lokalnych, odmawiały wydania decyzji o warunkach zabudowy dla elektrowni wiatrowych, powołując się na zasady ogólne, wynikające z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Taka praktyka jest jednak niedopuszczalna.

         Nadto zauważyć należy, że o ile plan miejscowy ustanawia lokalny porządek planistyczny jako akt prawa miejscowego, o tyle decyzja o warunkach zabudowy jest aktem stosowania prawa przesądzającym o rodzaju obiektu budowlanego. Nie ma ona charakteru konstytutywnego i jest w istocie urzędową informacją w swoim przedmiocie, co skutkuje dowolnością w ich wydawaniu (w oparciu o niejednokrotnie niewłaściwie wykonane analizy urbanistyczne). Dodatkowo sprawę komplikują sporne interesy stron uczestniczących w postępowaniu czego wynikiem był wysoki wskaźnik odwołań i zażaleń od rozstrzygnięć organów pierwszej instancji.

         Na pozytywną ocenę zasługuje fakt, że w istocie zniknęły problemy orzecznictwa związane z tzw. rentą planistyczną, ponieważ orzecznictwo sądowe jednoznacznie ustaliło kierunek postępowania w tym zakresie. Opłat jednorazowych nie można naliczać w oparciu o decyzję ustalającą warunki zabudowy a także na podstawie uchwał rad gminnych ustalających wskaźniki procentowe wysokości opłat w powiązaniu ze wzrostem wartości nieruchomości.

         Jedyną podstawę ustalenia takiej opłaty i jej wysokości stanowić muszą uchwały rad gmin  dotyczące wprowadzenia nowego planu miejscowego lub jego zmiany.   

         Reasumując, Kolegium wyraża pogląd, iż jakkolwiek przepisy ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym mają na celu zagwarantowanie ładu przestrzennego, nie oznacza to jednak w przypadku braku planu miejscowego, aby dbałość o ład przestrzenny była realizowana przez restrykcyjne rozumienie przepisów tej ustawy, prowadzące np. do odmowy ustalenia warunków zabudowy i ograniczenia prawa własności, gdy chodzi o planowany sposób zagospodarowania nieruchomości. Celem ustawy nie jest i nie powinno być blokowanie procesu inwestycyjnego, lecz jego harmonijny rozwój. Pamiętać bowiem należy, że wykładnia przepisów art. 61 ustawy, a w szczególności jego ust. 1 nie może powodować, że sytuacja prawna inwestorów na terenach pozbawionych planów miejscowych byłaby mniej korzystna, niż sytuacja inwestorów na terenach, które takie plany posiadają, gdyż byłoby to sprzeczne z ratio legis tej ustawy i zasadami wyrażonymi w Konstytucji RP.       

 

 

4. Pomoc społeczna, świadczenia rodzinne, oświata ( stypendia, pomoc materialna ) dodatki mieszkaniowe, sprawy socjalne.

 

         Zagadnienia dotyczące pomocy społecznej normuje ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy spo­łecznej (jedn. tekst z dnia 14 listopada 2012r. Dz. U. z 2013r. poz. 182 ) wraz z przepisami wykonawczymi.

         Wymieniona ustawa daje beneficjentom tej pomocy możliwość korzystania z różnego rodzaju świadczeń tzn. świadczeń pieniężnych oraz świadczeń niepieniężnych. Są wśród nich świadczenia o charakterze doraźnym, okresowym bądź stałym. Kolegium zauważyło, że w ostatnim okresie społeczeństwo ubożeje, zwiększa się zjawisko biedy i wykluczenia społecznego, a taka sytuacja absolutnie nie jest korzystna, gdyż sprawia, że w ostatnim okresie wzrasta liczba osób korzystających z tej formy pomocy i tym samym wzrasta rola pomocy społecznej jako instytucji polityki społecznej państwa.

         Wśród spraw rozpatrywanych na podstawie tej ustawy należy zwrócić uwagę na ich różnorodność. W tym zakresie Kolegium orzekało w sprawach dotyczących: zasiłków celowych, zasiłków okresowych, zasiłków stałych, skierowania do domu pomocy społecznej, usług opiekuńczych, odpłatności za usługi opiekuńcze i za pobyt w domu pomocy społecznej, pomocy pieniężnej udzielanej rodzinom zastępczym, odpłatności za pobyt dziecka w rodzinie zastępczej i w placówce opiekuńczo-wychowawczej, skierowania do ośrodka wsparcia, pomocy pieniężnej na usamodzielnienie.

W roku 2013 nastąpił wzrost ilości rozpatrywanych spraw przez Kolegium w zakresie pomocy społecznej, świadczeń rodzinnych i świadczeń z funduszu alimentacyjnego w porównaniu do roku 2012 ( 1.354 sprawy ).

         Zdecydowanie największa liczba odwołań dotyczyła odmowy udzielenia wsparcia finansowego ze środków pomocy społecznej, jak też przyznawania zasiłków w kwotach niższych niż żądania osób zwracających się o tę formę pomocy z uwagi na ograniczone środki finansowe, jakim dysponują organy I instancji przy stale rosnącej liczbie osób wymagających pomocy.  Natomiast odmowa przyznania zasiłków miała miejsce w sytuacjach wynikających z niespełnienia przesłanek dotyczących art. 8 ustawy o pomocy społecznej.

         Zdaniem Kolegium analiza regulacji dotyczących udzielania pomocy finansowej z zakresu pomocy społecznej wskazywała, że obowiązujące przepisy prawa materialnego nie wyznaczają obiektywnych kryteriów ustalania zakresu pomocy społecznej, pozostawiając w tym względzie szeroki zakres luzu decyzyjnego organom rozstrzygającym daną sprawę. Dostrzeżono, że o ile przy decyzjach związanych sprawa była dość prosta, o tyle przy decyzjach uznaniowych wydawanych przez organy I instancji występowały problemy związane z wyczerpującym uzasadnieniem na podstawie zebranych dowodów w sprawie. Tym samym naruszone zostały przepisy art. 107 § 3 k.p.a. dot. wadliwego konstruowania uzasadnienia prawnego i faktycznego decyzji, bowiem zawierały one jedynie lakoniczne stwierdzenia braku środków finansowych poszczególnych ośrodków na przyznanie pomocy finansowej. Szczególnie wyjątkowy charakter rozstrzygnięć w sprawach z pomocy społecznej wymagał wyczerpującego uzasadnienia, a tymczasem zaobserwowano, iż uzasadnienia decyzji niejednokrotnie nie odnosiły się do wszystkich oczekiwań zgłaszanych przez osobę ubiegającą się o przyznanie świadczeń, zwłaszcza wtedy gdy osoba ubiegała się o zaspokojenie szeregu potrzeb. Niezadowolenie z tego faktu wyrażali wnioskujący o pomoc społeczną poprzez wniesienie odwołań od decyzji odmawiających udzielenie pomocy bądź nieuwzględniających ich potrzeby. Dlatego Kolegium w sprawach z pomocy społecznej szczególną rolę przypisywało gruntownej analizie stanu faktycznego rozpoznawanych spraw i właściwemu procesowi stosowanie prawa, chociażby dlatego, że rozwiązania prawne zawarte w ustawie o pomocy społecznej nie zawsze są korzystne dla beneficjentów korzystających z pomocy społecznej.

          Spora liczba spraw dotyczyła weryfikacji ostatecznych decyzji administracyj­nych, przyznających świadczenia z pomocy społecznej. Podkreślenia wymaga znacznie mniejsza w porównaniu do lat wcześniejszych liczba błędów popełnianych przez organy pierwszej in­stancji w takich sprawach, niemniej nie w każdym przypadku organy pierwszej instancji ra­dziły sobie z orzecznictwem w tym zakresie. Nadal w przypadkach, w których nie jest moż­liwe wydanie decyzji zmieniającej lub uchylającej wcześniejsze rozstrzygnięcie z mocą wsteczną, bo nie zezwala na to art. 106 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej ( ze względu na konstytutywny charakter przewidzianych w nim rozstrzygnięć ), organy pomocy społecznej usiłowały weryfikacji tej dokonywać na podstawie art. 155 k.p.a. „Zapominały” przy tym o warunku, jakim jest zgoda strony na zmianę lub uchylenie ostatecznej decyzji administracyj­nej na tej podstawie.

         Orzekanie na podstawie przepisów ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadcze­niach rodzinnych ( Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 ze zm. ) nie jest łatwe, gdyż rozwiązania prawodawcze w tym zakresie stanowią nie lada problem dla organów I instancji jak i organów odwoławczych. Wykładnia wielu przepisów nie jest jednoznaczna, dlatego pojawiają się rozbieżności w praktyce orzeczniczej. Niektóre z tych przepisów są nieprecyzyjne i budzą wiele wątpliwości interpretacyjnych. Mimo licznych nowelizacji ustawy nadal nie zostały wyeliminowane luki i niejasności w przepisach, których konstytucyjność kwestionował Trybunał Konstytucyjny.

         Duża liczba spraw napływających do Kolegium dotyczyła przyznania bądź odmowy przyznania świadczeń rodzinnych: zasiłków rodzinnych wraz z dodatkami, świadczeń pielę­gnacyjnych, zasiłków pielęgnacyjnych. Pozostała liczba spraw dotyczyła rozstrzygnięć uchylających lub zmieniających wcześniej wydane decyzje z powodu zmian w sytuacji osób pobierających świadczenia, mających wpływ na prawo do tych świadczeń oraz decyzji wydawanych w celu określenia kwot świadczeń nienależnie pobranych.

         Przyznanie prawa do zasiłku rodzinnego oraz dodatków do tego zasiłku uzależnione jest od spełnienia ustalonego przez ustawodawcę kryterium dochodowego, stąd niezwykle istotne jest prawidłowe ustalenie dochodu rodziny osoby starającej się o świadczenie w roku poprzedzającym okres zasiłkowy. W dalszym ciągu pojawiały się problemy związane z ustalaniem dochodu utraconego i dochodu uzyskanego (art. 5 ust. 4, ust. 4a  i ust. 4b ustawy)

         Problemy dotyczyły też weryfikacji decyzji przyznających świadczenia rodzinne. Zdarzają się przypadki, w których uchylenia lub zmiany decyzji organy dokonują na podstawie art. 32 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych z mocą wsteczną ( co nie jest dopuszczalne z uwagi na konstytutywny charakter wydawanych na podstawie tego przepisu decyzji ). Zmiany lub uchylenia decyzji organy I instancji próbują dokonać również w trybie art. 155 k.p.a., jednak bez uzyskania na taką weryfikacje zgody strony.  Często uchylenie lub zmiana decyzji na podstawie art. 32 ww. ustawy nie była poprzedzona zawiadomieniem strony o wszczęciu postępowania w tej sprawie, jaki i umożliwieniem jej wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłaszania żądań i wniosków.

         Wśród spraw rozstrzyganych na podstawie ustawy o świadczeniach rodzinnych niełatwymi w rozstrzyganiu były sprawy dotyczące nienależnie pobranych świadczeń. Częstym niedociągnięciem organów I instancji było niewłaściwe sporządzanie uzasadnień wydawanych rozstrzygnięć związanych ze stosowaniem ulg w spłacie nienależnie pobranych świadczeń rodzinnych. Decyzje w tym zakresie zapadały niejednokrotnie bez należytego zbadania stanu faktycznego i dokonania oceny przesłanek zastosowania umorzenia, odroczenia terminu płatności, czy rozłożenia na raty kwoty podlegającej zwrotowi. Kłopoty dotyczyły ustalenia, czy w danej sprawie zachodzą szczególnie uzasadnione okoliczności dotyczące sytuacji rodziny, o jakich mowa w art. 30 ust. 9 tej ustawy.

         Wątpliwości pojawiały się przy ustalaniu uprawnień do świadczeń rodzinnych dla osoby uczącej się, która przez ustawodawcę została określona jako osoba pełnoletnia, ucząca się i niepozostająca na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub w związku z usta­leniem wyrokiem sądowym lub ugodą sądową, prawa do alimentów z ich strony. Zdaniem Kolegium, w przypadku, gdy do ustalenia alimentów nie doszło, gdyż powództwo zostało oddalone z powodu trudnej sytuacji materialnej osoby zobowiązanej do alimentacji i pełno­letnia osoba ucząca się nie uzyskuje należnego wsparcia od swego rodzica, osoba taka nie powinna być pozbawiana prawa do świadczeń rodzinnych pomimo tego, że nie został speł­niony warunek dotyczący zasądzenia alimentów. Kwestia ta nie została dostrzeżona przez ustawodawcę.

         Problemy dotyczyły też rozpatrywanych spraw w oparciu o ustawę o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej z dnia 9 czerwca 2011r. ( Dz. U. Nr 149, poz. 887 ze zm. ), która weszła w życie od 1 stycznia 2012r. Ze względu na stosunkowo krótki okres obowiązywania ustawy powoduje ona wiele niejasności, tym bardziej, że orzecznictwo sądowoadministracyjne jest incydentalne i nie porusza istotnych problemów z punktu widzenia stosowania prawa. Kolegium zmuszone było samodzielnie kształtować praktykę orzeczniczą. Wątpliwości w stosowaniu przepisów dotyczyły w szczególności przepisów przejściowych, a zwłaszcza art. 226 ustawy.

         Wiele niejasności wzbudzało stosowanie także art. 193 i art. 194 tej ustawy. Te dwa artykuły zawierają regulacje dotyczące ustalania opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. Ustawodawca użył pojęcia, że na rodzicach ciąży solidarny obowiązek ponoszenia tej opłaty, stąd nasuwało się pytanie, czy odpłatność organ winien ustalać w jednej decyzji na obojga rodziców, czy wydawać dwie odrębne decyzje i doręczać każdemu z nich. Ponadto instytucja odstąpienia od ustalania tej opłaty zawarta w art. 194 została tak skonstruowana, że ustawodawca zobowiązał radę powiatu do ustalenia w drodze uchwały zasad stosowania ulg w tych opłatach, w tym umarzania opłat w całości lub w części, rozłożenia na raty czy odroczenia terminu płatności oraz odstąpienie od ustalania opłaty. Tak skonstruowane przepisy rodziły szereg wątpliwości w tym zakresie. Stąd liczną grupę stanowiły odwołania od decyzji ustalających opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej w placówce opiekuńczo-wychowawczej, bądź w rodzinie zastępczej spokrewnionej lub niespokrewnionej, bądź stosowania ulg w tych opłatach.

 

 

Nowelizacja ustawy o świadczeniach rodzinnych, dokonana ustawą z dnia 7 grudnia 2012r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. z 2012r., poz. 1548 ) nie spowodowała eliminacji wszystkich wątpliwości w zakresie interpretacji przepisów. Długo oczekiwana zmiana ustawy o świadczeniach rodzinnych wprowadziła nowy rodzaj świadczenia – specjalny zasiłek opiekuńczy uzależniony od dochodu rodziny osoby sprawującej opiekę – do ograniczenia kręgu osób ubiegających się o to świadczenie. 

         Kolegium zaobserwowało lawinowy, wręcz narastający trend składania wniosków przez osoby, które chcą opiekować się osobami legitymującymi się orzeczeniami o znacznym stopniu niepełnosprawności. Wskazane świadczenie odróżnić należy od świadczenia pielęgnacyjnego, co do którego obowiązują częściowo inne przesłanki nabycia. Regulacja ta w dalszym ciągu doprowadziła do dyskusji, jaka toczyła się na tle art. 17 ustawy o świadczeniach rodzinnych. Nowela ustawy nie tylko definitywnie tych dylematów nie przecięła, ale wręcz dostarczyła nowych. Dalej nie jest jasne, czy specjalny zasiłek opiekuńczy może także pobierać małżonek osoby niepełnosprawnej w stopniu znacznym oraz to, jak rozumieć termin „rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej”. Ustawodawca ograniczył przesłanki pozytywne wyłącznie do „ rezygnacji„ z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, eliminując przesłankę „niepodejmowania” zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej. Niestety brak definicji przesłanki „rezygnacji” skutkowało różnorodną interpretacją tego pojęcia. Stanowione tam przesłanki, w tym w zakresie odwołania do treści przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego a także przesłanki rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w związku z koniecznością sprawowania stałej opieki – nie są jednak do końca czytelne i budzą szereg wątpliwości interpretacyjnych.

         Regulacje prawne dotyczące specjalnego zasiłku opiekuńczego były kłopotliwe dla przyznających je ośrodków pomocy społecznej. Osoby zatrudnione w tych ośrodkach zmuszone zostały do opanowania wiedzy z dziedzin prawa wykraczających poza system regulacji.

         Wśród spraw rozpatrywanych z tej problematyki kłopoty dotyczyły spełnienia przede wszystkich dwóch z spośród czterech przesłanek warunkujących przyznanie specjalnego zasiłku opiekuńczego, tj. rezygnacji z zatrudnienia i ciążącego obowiązku alimentacyjnego względem osoby wymagającej opieki. Kolegium w większości rozpatrywanych spraw stwierdzało, że nie ma podstaw do przyznania specjalnego zasiłku opiekuńczego i utrzymywało decyzje organu I instancji, a wobec ogromnej ilości spraw rozpatrywanych w tym zakresie i nasuwających się  wątpliwości, wnosiło o rozważenie możliwości zwrócenia się do Naczelnego Sądu Administracyjnego o wydanie uchwały ujednolicającej orzecznictwo odnoszące się do interpretacji pojęcia „rezygnacja z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej” zawartego w art. 16 a ww. ustawy i  rozważenie przez  Wojewódzki Sąd Administracyjny podstaw do zawieszenia postępowania sądowego do chwili zajęcia stanowiska przez Naczelny Sąd Administracyjny.

         Ponadto stosowanie znowelizowanych przepisów ustawy o świadczeniach rodzinnych w zakresie art. 16a i art. 17 rodziło pewne wątpliwości w orzecznictwie Kolegium, zwłaszcza dotyczące stosowania przepisów przejściowych tj. art. 11 i art.13 tej ustawy.

Zgodnie z zapisem art. 11 ust. 1 i ust. 3 znowelizowanej ustawy stanowiącym, że osoby uprawnione do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie przepisów dotychczasowych zachowują prawo do tego świadczenia w dotychczasowej wysokości do dnia 30 czerwca 2013r., jeżeli spełniają warunki określone w przepisach dotychczasowych. Po upływie tego terminu decyzje o przyznaniu prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wydane na podstawie dotychczasowych przepisów, wygasają z mocy prawa.

         Natomiast stosownie do art.17 ust. 1a i ust. 1b ww. ustawy, dodanego ustawą o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw z dnia 7 grudnia 2012r., która weszła w życie w dniu 1 stycznia 2013r., przesądzono dobitnie kiedy świadczenie pielęgnacyjne przysługuje. Znowelizowany art. 17 ust. 1a ww. ustawy wskazał, że świadczenie to przysługuje osobom innym niż spokrewnione w pierwszym stopniu z osobą wymagającą opieki, w przypadku gdy spełnione są łącznie warunki określone tymi przepisami. Efektem końcowym nowej regulacji prawnej jest odebranie prawa do świadczenia pielęgnacyjnego wielu osobom otrzymującym je dotychczas. 

         Niewielka ilość odwołań dotyczyła spraw związanych z przyznawaniem stypendiów socjalnych w oparciu o art. 90d ust. 1 ustawy z dnia 7 września 1991r.o systemie oświaty ( Dz. U. z 2004r. Nr 256, poz. 2572 ze zm.) Kwestią sporną była w przeważającej większości wysokość przyznawanych stypendiów.  Niewątpliwie, stypendium szkolne jest formą pomocy materialnej udzielanej w celu zmniejszenia różnic w dostępie do edukacji, umożliwienia pokonywania barier dostępu do edukacji wynikających z trudnej sytuacji materialnej ucznia, a także wspieranie edukacji uczniów zdolnych.

         Jednakże przyznanie świadczenia w formie stypendium szkolnego uzależnione jest od wystąpienia dwóch przesłanek, a mianowicie wystąpienia jednej z okoliczności związanych z sytuacją rodzinną i osobistą ucznia ( art. 90 ust. 1 ustawy) oraz spełnienia przesłanki wystąpienia trudnej sytuacji materialnej wynikającej z niskich dochodów na osobę w rodzinie. Przy rozpatrywaniu spraw z tego zakresu – oprócz kwestii procesowych, typowych dla wszystkich postępowań, trudności dotyczyły problemu dochodu rodziny, zwłaszcza rodzajów dochodów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu prawa do stypendium, okresu na jaki stypendium należało przyznać, a także oceny zdarzeń losowych jako przesłanki przyznania pomocy materialnej o charakterze stypendium.

         Duży odsetek spraw rozpatrywanych przez Kolegium w roku sprawozdawczym to sprawy, do których miały zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego w myśl przepisu art. 23a ust. 2 i 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003r. o świadczeniach rodzinnych ( t. j. z 2006r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.).

         Podejmowanie legalnego zatrudnienia w krajach Unii Europejskiej przez członka rodziny przebywającej w Polsce powodowało konieczność stosowania przepisów wynikających z ustawy o świadczeniach rodzinnych ( art. 21 ust. 1 pkt. 2), natomiast wydawanie decyzji  przyznających świadczenia rodzinne przez organ I  instancji po zaistnieniu elementu koordynacji skutkowało stwierdzeniem nieważności decyzji jako wydanych z naruszeniem przepisu art. 156 § 1 pkt. 1 k.p.a. ( wydana została z naruszeniem przepisów o właściwości).

         W zakresie realizacji przepisów ustawy z dnia 7 września 2007r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów ( tekst jednolity Dz. U. z 2012r. Nr 211, poz. 1228 ze zm.)  – najwięcej problemów stwarzają wydane przez organy I instancji decyzje dotyczące zobowiązywania dłużników alimentacyjnych do zwrotu organowi właściwemu wierzyciela należności tytułem wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego. W tym zakresie Kolegium rozpatrywało także sporo odwołań dot. prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, umorzenia należności wierzyciela z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego, odmowy umorzenia należności dłużnika alimentacyjnego. W wielu przypadkach dłużnikami są osoby bezrobotne, bez żadnego dochodu, często osadzane w zakładach karnych z wieloletnimi wyrokami, które wnioskują o umorzenie przypisanych do zwrotu należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego.  Ponadto ze względu na stosunkowo krótki okres obowiązywania ustawy, nie można jej na obecnym etapie ocenić w oparciu o wyroki sądów administracyjnych. Te są incydentalne i nie poruszają problemów istotnych z punktu widzenia stosowania prawa. Kolegium musiało więc samodzielnie kształtować swoją praktykę orzeczniczą.

 

Dodatki mieszkaniowe.

        

Sprawy  z zakresu dodatków  mieszkaniowych reguluje ustawa z dnia 21 czerwca 2001r. o dodatkach mieszkaniowych ( Dz. U. Nr 71, poz. 734 ze zm.) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2001r. w sprawie dodatków mieszkaniowych (Dz. U. Nr 156, poz. 1817, z późn. zm.). W roku sprawozdawczym ilość rozpatrywanych spraw utrzymało się na tym samym poziomie co w roku ubiegłym.

         Uchybienia w podjętych rozstrzygnięciach organów I instancji miały swoją przyczynę w zbyt  powierzchownym prowadzeniu postępowania dowodowego przy braku należytej staranności w wyjaśnianiu i udokumentowaniu wszystkich istotnych okoliczności faktycznych sprawy. Powodem uchylenia zaskarżonych decyzji była w dalszym ciągu dowolna, nieusprawiedliwiona nadinterpretacja przepisów ustawy o dodatkach mieszkaniowych, a w szczególności art. 7 ust. 3 ustawy w przypadku ustalenia rażącej dysproporcji pomiędzy wykazanymi w deklaracji niskim dochodami, a faktycznym stanem majątkowym osób ubiegających się o dodatki mieszkaniowe.

         Brak definicji pojęcia „rażącej dysproporcji”,  chociażby tak jak ma to miejsce w art. 12 ustawy o pomocy społecznej, sprawia, że decyzje organów pierwszej instancji, wydane na podstawie art. 7 ust. 3 ustawy, były przez Kolegium uchylane i przekazywane do ponownego rozpatrzenia. Sporządzane na tę okoliczność wywiady środowiskowe były zbyt lakoniczne i nie wiele wnoszące do sprawy ze względu na  swą ogólnikowość.

         Nadal, pomimo precyzyjnego określenia w ustawie pojęcia gospodarstwa domowego i bogatego orzecznictwa w tym zakresie, szereg wątpliwości dotyczy zaliczenia, jako członka gospodarstwa domowego osoby czasowo nieprzebywającej w miejscu zamiesz­kania.  Podobnie jak w latach ubiegłych częstym zarzutem formułowanym w orzeczeniach Kolegium było dokonywanie przez organy pierwszej instancji oceny zagadnień cywilnopraw­nych (przykładowo:  ocena ważności umów), a także nieprawidłowe obliczanie wydatków ponoszonych przez wnioskodawcę na utrzymanie lokalu mieszkalnego oraz nieprzeliczanie wydatków w przypadku, gdy lokal mieszkalny nie wchodzi w skład mieszkaniowego zasobu gminy.

         Nieprecyzyjne przepisy ustawy powodują, że Kolegium działając na podstawie obowiązujących przepisów prawa i stojąc na straży praworządności musiało chronić obywateli przed nadmiernym rygoryzmem organów I instancji w szczególności, gdy przepisy pozostawiają sposób załatwienia sprawy ich uznaniu.

 

5. Gospodarka nieruchomościami.

 

         W dalszym ciągu, podobnie jak w latach poprzednich najliczniejsza grupę spraw rozstrzyganych przez samorządowe Kolegium Odwoławcze w Słupsku w trybie ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami ( Dz. U. 2004 Nr 261, poz. 2603 ze zm. ) stanowiły odwołania od decyzji ustalających opłaty adiacenckie z tytułu wzrostu wartości nieruchomości, w związku z ich podziałem. Rozstrzyganie tych spraw i innych, w których podstawowym dowodem jest operat szacunkowy, jest szczególnie utrudnione z powodu istotnych rozbieżności w orzecznictwie sądów administracyjnych, odnoszących się do zakresu obowiązku oceny załączonych operatów.

         Część orzeczeń uznaje, iż organ prowadzący postępowanie nie może wkraczać
w merytoryczną zasadność opinii rzeczoznawcy majątkowego, który dysponuje wiadomościami specjalnymi. Pojawiają się natomiast coraz częściej orzeczenia, w których sądy bardzo szczegółowo analizują treść załączonych do akt operatów, podważając ewidentnie merytoryczne ich ustalenia.

         W orzecznictwie organów pierwszej instancji podstawowym uchybieniem w wyżej wskazanym zakresie jest brak w uzasadnieniu wydanej decyzji jakiejkolwiek oceny operatu, a także w wypadku zgłaszania zastrzeżeń przez strony, brak przekazania ich rzeczoznawcy majątkowemu celem ustosunkowania się do zarzutów. Zarysowała się również rozbieżność stanowisk sądów administracyjnych w zakresie oceny prawidłowości szacowania nieruchomości po podziale na podstawie sumy wartości nieruchomości podobnych do działek geodezyjnych  wchodzących w skład wycenianej nieruchomości (np. II SA/Gd 669/13 i IV SA/Po 1110/12). Mniejsza liczba rozstrzygnięć dotyczyła opłat z tytułu wzrostu wartości nieruchomości w związku z wybudowaniem urządzeń infrastruktury technicznej, w tym z urządzeniem drogi.

         Spraw z zakresu ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w sprawo własności nieruchomości  (Dz. U. nr 175, poz. 1459 ze zm.) w ubiegłym roku pojawiło się znacznie mniej niż w latach poprzednich.

         Kolejnym zagadnieniem rozpatrywanym przez Samorządowe Kolegium odwoławcze w Słupsku są wnioski o ustalenie, że aktualizacja opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej jest nieuzasadniona lub uzasadniona w innej wysokości. Wzrost wartości opłaty rocznej wynikający z załączonych operatów jest wysoki, koszt sporządzenia drugiego operatu na zlecenie strony jeszcze wyższy, stad tak istotne jest znaczenie mediacji przed Kolegium, która w większości wypadków umożliwia zawarcie ugody. Wartym podkreślenia jest, że w przeważającym zakresie (ponad 90%) spory na tle wysokości opłat rocznych z tytułu użytkowania wieczystego zakończono podpisaniem ugody oraz, że na 45 orzeczeń Kolegium wpłynęło tylko 5 sprzeciwów.

 

6. Ochrona środowiska, ochrona przyrody oraz sprawy związane z gospodarką odpadami.

 

Ochrona środowiska.

         Orzekając w zakresie szeroko pojętej ochrony środowiska zastosowanie przed Kolegium miały przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska ( Dz. U. z 2008r., Nr 25 poz. 150 ze zm. ) oraz ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko ( Dz. U. N 199, poz. 1227 ze zm. ). W każdym z rozpatrywanych przypadków sprawy te miały skomplikowany charakter.

         Przedmiotem zarzutów w sprawach dotyczących określenia środowiskowych uwarunkowań realizacji inwestycji, jak w poprzednich latach było ustalenie kręgu stron postępowania. Powodem szeregu wątpliwości była też w poszczególnych sprawach treść postanowień Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Gdańsku uzgadniającego wspomniane wyżej decyzje. Od postanowienia takiego nie przysługuje zażalenie więc jedyną drogą weryfikacji jest zaskarżenie uzgodnienia wraz z odwołaniem od decyzji ( art. 142 Kpa ). We wskazanych sprawach istotne znaczenia ma też analiza raportu o oddziaływaniu inwestycji na środowisko i prawidłowość uwzględnienia na jego podstawie w decyzji uzgodnień właściwych organów, co do określenia warunków realizacji planowanych inwestycji. Ustalenia raportu o oddziaływaniu inwestycji na środowisko wymagają szczegółowej oceny oddziaływania na środowisko planowanego przedsięwzięcia, ukierunkowanej na dany rodzaj oddziaływania i potencjalnych zagrożeń. Problematyka ta znajduje odzwierciedlenie w zarzutach odwoławczych, które dotyczą wadliwości analizy wspomnianego raportu i postanowień uzgadniających decyzje.

         Wspomniane sprawy znajdują przy tym szczególne zainteresowanie społeczne, gdyż dotykają istotnych problemów ochrony środowiska naturalnego i zdrowia przed zagrożeniami mogącymi wynikać z realizacji danych inwestycji. Przykładowo wymienić można, iż Kolegium w ramach postępowań związanych z określeniem środowiskowych uwarunkowań realizacji inwestycji rozpatrywało sprawy dotyczące biogazowni, wytwórni mas bitumicznych, czy instalacji służącej do produkcji betonu.

Ochrona przyrody.

         Ten zakres spraw łączy się zasadniczo z problemami orzekania na tle przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody. ( tekst jednolity Dz.   U. z 2013 r., poz. 627 ). Sprawy z tego zakresu dotyczyły zezwoleń na usunięcie drzew oraz kar pieniężnych za usunięcie drzew bez zezwolenia. Istotnym problemem w omawianym zakresie jest niezmiennie wadliwość postępowania organów pierwszej instancji, gdy chodzi o udokumentowanie stanu faktycznego na podstawie, którego ma być wydana decyzja. Dotyczy to zwłaszcza spraw związanych z wymierzeniem kary pieniężnej za zniszczenie terenów zielonych ( drzew, czy krzewów ).

Gospodarka odpadami.

         W zakresie spraw związanych z gospodarką odpadami zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach ( tekst jednolity Dz. U. Z 2007r., Nr 39, poz. 251 ze zm. ).

          Wskazać wypada jednakże na nowe zagadnienie, które należy zaliczyć do spraw związanych z gospodarką odpadami, a które rozpatrywane są na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ( tekst jednolity Dz. U z 2013 r. poz. 1399 ) w związku z nowelizacją wynikającą z ustawy z dnia 21 stycznia 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach ( Dz .U. Nr 152, poz. 897 ). Na podstawie tej ustawy z dniem 1 lipca 2013r. weszła w życie m.in. regulacja dotycząca gospodarki odpadami komunalnymi przez gminę potocznie określana mianem „rewolucji śmieciowej.” Na gruncie wprowadzonej zmiany do kompetencji kolegiów należy rozpatrywanie odwołań od decyzji ustalających opłaty za gospodarowanie odpadami, które pobiera się od właścicieli nieruchomości. Wstępnie analiza tych spraw prowadzi do wniosku o istotnych trudnościach dotyczących interpretacji nowych przepisów, w tym art. 6o regulującego sposób ustalenia opłaty, w tym co do czasokresu, za jaki jest ustalana i jej wysokości.

 

7. Handel, sprzedaż i podawanie napojów alkoholowych.

 

          W sprawach związanych z zezwoleniami na sprzedaż napojów alkoholowych w roku 2013 odnotowano zjawiska, które rzutowały na orzecznictwo Kolegium w roku poprzednim. Przede wszystkim wystąpiła tylko 2 sprawy należące do jednej z dwóch głównych kategorii spraw tj. zażaleń na opinie wydawane przez gminne komisje rozwiązywania problemów alkoholowych, które wydawane są w formie postanowienia.

         Najliczniej reprezentowana była kategoria spraw rozpoznawanych w drugiej instancji w formie decyzji, wśród których odnotowano odwołania od decyzji cofających zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych czy też stwierdzających ich wygaśnięcie.

         Decyzje, które uchylono wraz z przekazaniem sprawy do ponownego rozpatrzenia dotyczyły przede wszystkim cofnięcia zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Przyczyną tych rozstrzygnięć był brak stwierdzenia wystąpienia przesłanek do cofnięcia ( określonych w art. 18 ust. 10 ustawy ) bądź też wady samego postępowania (np. braku jego wszczęcia), czy też wadliwe uzasadnienie decyzji w sprawie cofnięcia zezwolenia ( art. 107 §3 Kpa ).

         Pozostałe sprawy dotyczyły m. in. stwierdzenia nieważności decyzji organu pierwszej instancji, czy też zawieszenia postępowania odwoławczego bądź też wyznaczenia organu do załatwienia sprawy małżonki ( małżonka ) organu wydającego decyzję.

         Najwięcej kontrowersji w orzecznictwie Kolegium wzbudziła kwestia cofania zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych w przypadku podania w oświadczeniu, składanym na podstawie 11¹ ust. 4 ustawy, wartości sprzedaży poszczególnych rodzajów napojów alkoholowych w roku poprzednim innej niż rzeczywista. Kwalifikowane to było jako przedstawienia fałszywych danych w oświadczeniu, co w konsekwencji prowadziło do cofnięcia zezwoleń na podstawie art. 18 ust. 10 pkt 5 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

 

 

8. Prawo o ruchu drogowym, drogi publiczne, transport drogowy.

 

Do tej grupy, jak w poprzednich latach należały sprawy związane z rejestracją pojazdów, opłatą za wydanie kart pojazdu, skierowaniem kierowcy na badania lekarskie oraz na egzamin sprawdzający kwalifikacje. Rozpatrywano sprawy na decyzje o zatrzymaniu i cofnięciu prawa jazdy.

         W grupie spraw związanych z zatrzymywaniem praw jazdy, największą grupę stanowiły sprawy związane z kierowaniem na kontrolne badania lekarskie i psychologiczne w Wojewódzkim Ośrodku Medycyny Pracy oraz na egzamin sprawdzający i cofaniem praw jazdy. Podobnie jak w ubiegłych latach, wśród tych spraw pojawiały się takie, w których podstawą skierowania na te badania było wyłącznie orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, przedkładane organom pierwszej instancji w związku z kartami parkingowymi. W ocenie Kolegium sam fakt legitymowania się orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności nie stanowi wystarczającej przesłanki uzasadniającej przyjęcie, że istnieją uzasadnione wątpliwości co do stanu zdrowia kierowcy. 

         Sprawy z zakresu regulowanego przepisami ustawy o drogach publicznych dotyczyły w większości zezwoleń na zajęcie pasa drogowego na cele nie związane z potrzebami ruchu drogowego oraz ustalania opłat i wymierzania kar pieniężnych za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia. Wśród tych ostatnich, najwięcej spraw dotyczyło kar związanych z przekroczeniem terminu określonego w zezwoleniu zarządcy drogi. Wątpliwości odwołujących dotyczyły nieinformowania przez organy administracyjne o konieczności poniesienia wysokich kar pieniężnych w wypadku przekroczenia terminu objętego zezwoleniem.

 

9. Egzekucja  administracyjna

 

         W sprawach z zakresu egzekucji administracyjnej w roku 2013 przeważały sprawy związane z egzekucją należności wynikających z mandatów nakładanych w wyniku stwierdzenia naruszenia przepisów ruchu drogowego. Przede wszystkim dotyczyło to przekroczenia prędkości oraz odmowy wskazania przez właściciela pojazdu osoby nim kierującej.

         Najliczniejsza grupa uchylanych postanowień dotyczyła stanowiska wierzyciela w kwestii zasadności zarzutów zgłaszanych w postępowaniu egzekucyjnym przez dłużników na podstawie art. 33 w trybie art.34 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji ( Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz.1954 z późn. zm. ). Przyczyną uchylania a nawet uznawania zarzutów za zasadne było np. wadliwe doręczanie mandatów bądź też brak dowodów na prawidłowe ich doręczenie, czy też wadliwe sporządzenie tytułu wykonawczego, stanowiącego podstawę prowadzenia egzekucji. Daje się zauważyć praktyka niedostatecznego wyjaśnienia okoliczności świadczących (zdaniem wierzycieli) o braku zasadności podniesionych zarzutów. Pod tym względem wiele postanowień cechowały poważne braki w uzasadnieniu faktycznym i prawnym.

 W omawianym okresie występowały również pojedyncze przypadki wniesienia skarg na czynności organu egzekucyjnego na podstawie art. 54 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

 

10. Inne.

 

1. Poważnych zaległości w rozpatrywaniu spraw nie stwierdzono. Problemy sprawia bardzo różny co do liczby wpływ spraw i spiętrzenie ilości odwołań i wniosków w niektórych miesiącach.
2. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Słupsku w roku 2013 złożyło 13 skarg kasacyjnych na wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku. Naczelny Sąd Administracyjny rozpatrzył w 2013r. 13 spraw. W ośmiu sprawach oddalił skargę kasacyjną Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Słupsku w dwóch przypadkach uchylił wyrok WSA i oddalił skargę strony postępowania, zaś w trzech sprawach uchylił wyrok WSA do ponownego rozpoznania.
3.  W Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Słupsku w roku 2013 przeprowadzono kontrolę NIK i Państwowego Archiwum. Organy kontrolujące nie stwierdziły nieprawidłowości w pracy SKO Słupsk.
4. W okresie sprawozdawczym Prezes Kolegium nie wydał postanowień sygnalizacyjnych.
5. Działalność pozaorzecznicza Kolegium:

 

         Ważnym zagadnieniem w działalności pozaorzeczniczej Kolegium było podejmowanie działań na rzecz podnoszenia poziomu orzecznictwa administracyjnego oraz podnoszeniu kwalifikacji i poziomu wiedzy prawniczej przez członków i pracowników Kolegium. Osiągnięciu tych celów służył m. in. udział członków Kolegium w konferencjach organizowanych przez Krajową Reprezentację Samorządowych Kolegiów Odwoławczych oraz inne kolegia w kraju.

         W dniach 20-22 maja 2013r. Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Słupsku było organizatorem konferencji szkoleniowej w Rowach dla członków etatowych i prezesów samorządowych kolegiów odwoławczych oraz kierowników biur i głównych księgowych. Szkolenie poświęcone było m. in. ochronie środowiska i gospodarce odpadami oraz wybranym problemom orzecznictwa samorządowych kolegiów odwoławczych po zmianach Kodeksu postępowania administracyjnego a także bezczynność i przewlekłość postępowania organów administracji publicznej.